Wim Bluemers
Schindlers List…..
Old en varveloos hink café ‘De holten ploge’ tussen twee gaeve winkelpanden an ’t smalle dorpsströötjen. ’t Lek wal of de huze der nööst ’t op de bene mossen hollen. Veur lange joorn was ’t ne best lopenden zaak. Maor Alois, den kastelein, was eiges nogal gek op ’t nat dat e tappen. Dat had den klandizie van de notabelen die eur bitteruurken bie ‘m helen gin good edaone. Ze wazzen ene veur ene naor Bennat van ‘De Klokke’ egaone.
’t Had Alois niks uut emaakt, der was nog ander volk genog dat der bie ‘m achterhen kek. Of e now ne notaris, ne veedokter of ne bouwvakker mos tappen, zolange ze maor betalen maken hee zik der neet drok umme.
Op ne zaoterdagmeddag zat Rudi, ne warkelozen bouwvakker dén beheurlijk aover den kleinen vinger kon kieken, met ne vervaeld gezichte op ne barkrukke um zik hen te loeren. ’t Lek of e ne praotpaol zoch. Hee reiken Alois zien löge bierglas.
“Wee as ’t wet mag ’t zeggen, to Alois, doot ter mie nog effen ene in.”
Hee kreeg ne baal zwoorn van “De weduwe” uut de tesse en noffelen ne kladde shag in ne riestvloeitjen. Vlot lekker e der ne maol lanks, stok ’t dink in de mond en heel der ne striekzwaevel an. Effen later zat e in ne dikke wolke damp. Ondertussen had Alois ’n niej pilsjen met ne stevige witte schoemkrage veur ‘m op den tap ezet. Döstig got e der ne besten kloks van naor binnen. Hee monsteren ’t volk dat in ’t café zat en begon to ziene galle te spuien.
“Veur van de wekke he-k ’t wal weer ezene, wiele mot den Vut opgeven, de bejaorden zölt nog meer ekort wodden en onderwiel haalt ze maor egaal meer butenlanders an. ’t Is jao van de gekke!”
Nösterig leet e de res van ’t bier naor binnen lopen.
“Vindt iele ’t neet vrömd dat ter zo’n bulte volk op Janmaot en consorten hef estemd? Zee vraogt ter jao eiges umme! A-j vief jaor wieter bunt mo-w aoverdag ’t lech al an done, 't bast ter jao van dee zwarten.”
Niedig klatsen e ’t löge glas op den tap.
In 'n heuksken van ’t cafë, vlak bie de butendeure en met ’t uutzich op de straote, zat ne bejaord menneke in ne griezen visgraotjas van ne komme koffie te slörpen. Zo noe en dan kek e efkes op en leet ziene ogen rösten op den breed-escholderden buffel dén, naor ’t lek, egaal better op den praotstool kwamp te zitten.
Op de stamtaofel lae ne krante. In grote letters ko-j laezen: Afschuw over aanslag op Synagoge!
In Lubeck daor hadden ne stel lafbekke met brandbommen ne Synagoge in brand estokken, waor at twaalf mensen in wonnen! Den brandweer was ter gelukkig op tied bie ewes…..
Achter ’t buffet trok Alois zik de bokse wat op. Hee had zik e-argerd an ’t gezwets van Rudi en hee proberen ‘m an ’t verstand te brengen dat dee asielzeukers ok neet veur niks op de löppe wazzen.
“Aoveral op dissen wereld wodt jao leu, dee as ’t neet met den enen of anderen dictator ens bunt, bie buskes af eslacht. En dan praot ie zo, hol der astebleef aover op. Ik mag ’t neet langer anheuren!”
“Jah, dah kan now wal waen Alois”, en Rudi kek met rooie drankeugskes naor den kastelein, “maor ziele hooft jao toch neet allemaole bie óns te wonen. Laot ze arges anders asiel anvraogen. Ik wette ok wal dat wat van dee leu hulpe neudig hebt, maor wiele hebt ter hier toch meer dan zat. En daorbie, ho mot onze blagen dan ooit an ’t wark kommen? Holange loop ik eiges al wah neet bie de pöste. Ik hebbe helemaole niks gin hekel an zwatten, oh nae, veur da-j gaot denken da-k ne racist bunne, maor zó geet ’t toch ok neet langer?”
Alois heel wieselijk de mond dichte. Dén en warken, hee zop jao as ne tempelier. Den enen baas nao den anderen had ‘m onder de konte eschupt umdat e onbekwaom op ’t wark wodden an etroffen. Nae, ’t lek ‘m better um der gin sjoege meer op te geven.
Achter in ’t café ston den tillevisie an. ’t Journaal was der op. Den Nederlandsen regerink had 'n niej plan in de maak um asielzeukers – zonder rech - terugge te sturen naor ’t land waor as zee ’t leste vandan kwammen. Der zol ’n lieste op emaakt motten wodden van zogenaamde veilige lande. Allene…..der zat ne venienig addertjen onder ’t grös want lande zoas België en Duutsland waor zee naor terugge mossen, dee wollen eur ok neet!
’t Bejaorde menneke an ‘t töfeltjen bie de deure heuren zik ‘t commentaar van den niejslaezer an. Rudi leet zik van de barkrukke slieren. Eets of wat onvaste op de bene schraggelen e naor ’t menneken.
“Zo opa! Wat duch ter ow dan van. Da-s toch ne bliksems good plan wat zik dee hoge omes in Den Haag daor hebt uut evigelierd. Of neet dan? Zó mo-w der met an!”
’t Keerltjen draeien zien heufd schuuns umhoge naor den drinkebreur en bleef ‘m, zonder ne woord te zeggen, ankieken. Rudi wodden der luk onröstig van. Um zik ne holding te geven rachelen e vedan.
“Vin ie dan ok neet da-w hier völs te völle van dah volk hebt? Jao, en arbeiden? Ho maor.
‘n Betjen op onze tesse laeven. Vluchtelinge, ’t zól wat.”
’t Menneken in den griezen visgraotjas ston op. Luk hölterig schaof e den stool achteruut. Hee leep lanks Rudi hen asof e loch veur ‘m was entrad naor den tap.
“Kastelein mag ik even afrekenen. Ik word hier kotsmisselijk van!”…….
Alois verschot van kleure en wis zik gin holding te geven. Half stotterend neumen e ’t bedrag.
“D…dah, da-s dan twee gulden en veertig cent meneer.”
’t Keerltjen trok zik den portemonnee uut den kontzak en lae ne riksdaalder op den tap. Uut de mouwe van den griezen visgraotjas stok ne mageren arm. Nét baoven ’t polsgewrichte was ne riege blauwzwarte cijfers te zene…….
Rudi ston nog egaals eets of wat mieterig bie ’t löge töfeltje. In ’t veurbie gaon kek den kleinen schraolen bezeuker nog ’s naor baoven: “Mag ik meneer nog een boodschap meegeven?”
“Noh, laot ’s heuren, bu-j ’t met mie éns of neet?” spo-j Rudi.
“Meneer gaat zo af en toe zekers nog wel eens naar de film?”
“Jao wat heit naor de film? Ik magge zo now en dan nog wal ’s geerne naor zonnen Tiroler kieken. Maor wat hef dat now met dee butenlanders van done?”
Schaopachtig kek e ummeneer.
“Meneer moest ter maar ’s naar Schindlers List gaan kijken”, sprok ’t olde menneken dan.
Dan draeien e zik umme en trad de deure uut, naor buten de frisse loch in…..